Mikhail Vasilyevich Lomonosov (NS 19 Nov [OS 8 Nov] 1711 - NS 15 Apr [OS 4 Apr] 1765]) was a versatile Russian physicist, chemist, astronomer who made a significant contribution to science. but also to literature and education. Among his discoveries is the law of conservation of mass in chemical reactions and the atmosphere of Venus. Lomonosov was also a poet who greatly influenced the development of modern Russian literary language.
Ελληνική εκδοχή
Ο Mikhail Vasilyevich Lomonosov (N.S. 19 Νοεμ. [O.S. 8 Νοεμ.] 1711 – N.S. 15 Απρ. [O.S. 4 Απρ] 1765) ήταν Ρώσος πολυμαθής, φυσικός, χημικός, αστρονόμος, ο οποίος συνεισέφερε σημαντικά στην επιστήμη αλλά και στη λογοτεχνία και την εκπαίδευση. Μεταξύ των ανακαλύψεών του είναι ο νόμος διατήρησης της μάζας στις χημικές αντιδράσεις και η ατμόσφαιρα της Αφροδίτης. Ο Lomonosov ήταν επίσης ποιητής που επηρέασε σημαντικά τη διαμόρφωση της σύγχρονης Ρωσικής λογοτεχνικής γλώσσας.
Το 1756, ο Lomonosov δοκίμασε να επαναλάβει το πείραμα του Robert Boyle του 1673. Έτσι κατέληξε ότι η κοινά τότε αποδεκτή θεωρία του φλογιστού ήταν εσφαλμένη. Προλαμβάνοντας τις ανακαλύψεις του Antoine Lavoisier, έγραψε στο ημερολόγιό: "Σήμερα έκανα ένα πείραμα σε αεροστεγή γυάλινα δοχεία προκειμένου να προσδιορίσω αν η μάζα των μετάλλων αυξάνει με τη δράση της καθαρής θερμότητας. Τα πειράματα – των οποίων την καταγραφή επισυνάπτω σε 13 σελίδες - απέδειξαν ότι ο διάσημος Robert Boyle είχε παραπλανηθεί, καθώς χωρίς πρόσβαση στον εξωτερικό αέρα η μάζα του καιόμενου μετάλλου παραμένει ίδια ". Αυτός είναι ο Νόμος της Διατήρησης της Μάζας (Law of Mass Conservation) στις χημικές αντιδράσεις, ο οποίος με σύγχρονη ορολογία λέει: "σε μια χημική αντίδραση, η μάζα των αντιδρώντων ισούται με τη μάζα των προϊόντων." Ο Lomonosov, μαζί με τον Lavoisier, θεωρείται αυτός που έκανε την μεγάλη ανακάλυψη του νόμου της διατήρησης της μάζας.
Επίσης δήλωσε ότι όλη η ύλη συντίθεται από σωματίδια (corpuscles) – μόρια (molecules) που είναι συλλογές στοιχείων – ατόμων. Στη διατριβή του "Elements of Mathematical Chemistry" (1741, unfinished), δίνει τον εξής ορισμός: "Ένα στοιχείο (element) είναι μέρος ενός σώματος που δεν αποτελείται από άλλα μικρότερα και διαφορετικά σώματα ... σωματίδιο (copruscle) είναι μια συλλογή στοιχείων που σχηματίζει μια μικρή μάζα." Σε μια μεταγενέστερη μελέτη (1748), χρησιμοποιεί τον όρο άτομο (άτομο) αντί για τον όρο στοιχείο (element), και particle ή μόριο (molecule) αντί για τον όρο corpuscle.
Θεωρούσε πολύ σωστά τη θερμότητα ως μια μορφή κίνησης, πρότεινε την κυματική θεωρία του φωτός, συνεισέφερε στη διαμόρφωση της κινητικής θεωρίας των αερίων και εξέθεσε την ιδέα της διατήρησης της μάζας με τα εξής λόγια: "Όλες οι μεταβολές στη φύση είναι τέτοιες ώστε όσο αποσπάται από ένα σώμα τόσο προστίθεται σε ένα άλλο. Έτσι, αν η ποσότητα της ύλης μειώνεται σε ένα μέρος, αυξάνεται σε ένα άλλο. Ο παγκόσμιος νόμος της φύσης περιλαμβάνει επίσης και τους νόμους της κίνησης, καθώς ένα σώμα που κινεί άλλα με τη δική του δύναμη στην πραγματικότητα μεταδίδει σε ένα άλλο αντικείμενο τη δύναμη που χάνει" (αρχικά διατυπωμένο σε μια επιστολή του στον Leonhard Euler με ημερομηνία 5 Ιουλίου 1748, αναδιαρθρωμένο και εκδομένο στη διατριβή του Lomonosov Reflexion on the solidity and fluidity of bodies, 1760).
Ο Lomonosov ήταν ο πρώτος που ανακάλυψε και εκτίμησε την ατμόσφαιρα της Αφροδίτης μέσω της παρατήρησης της διέλευσης της Αφροδίτης το 1761 σε ένα μικρό παρατηρητήριο κοντά στο σπίτι του στην Αγία Πετρούπολη.
Το 1755 ο Lomonosov έγραψε μια γραμματική που αναμόρφωσε τη Ρωσική λογοτεχνική γλώσσα συνδυάζοντας τα αρχαία εκκλησιαστικά σλαβονικά με τη δημώδη γλώσσα. Επεκτείνοντας τις θεωρίες του περί λογοτεχνίας έγραψε περισσότερες από 20 αυστηρές λειτουργικές ωδές, όπως τον Απογευματινό Στοχασμό πάνω στο Μεγαλείο του θεού. Εφάρμοσε μια ιδιόμορφη θεωρία στα μεταγενέστερα ποιήματά του – τρυφερά θέματα απαιτούν λέξεις που περιέχουν εμπρόσθια φωνήεντα (με τη γλώσσα μπροστά): E, I, Y και U, ενώ τα πράγματα που προκαλούν φόβο (όπως ο θυμός, η ζήλεια, ο πόνος και η θλίψη) έχουν ανάγκη λέξεων με οπίσθια φωνήεντα (με τη γλώσσα πίσω) όπως O, U and Y. Πρόκειται για μια εκδοχή που σήμερα ονομάζεται ηχητικός συμβολισμός.