Emanuel Swedenborg (8 February [OS 29 January] 1688 - 29 March 1772) was a Swedish neurophysiologist, with important research in anatomy and physiology, a Christian theologian and mystic, leading a movement with thousands of followers, which after his death took the form of a religious church and which continues to this day. He is best known for his book on the afterlife, Heaven and Hell (1758), where he presents the continuation of human life in other worlds with ethereal or spiritual bodies along with angels in paradise or the evil spirits in hell.
From 1716 to 1718, Swedenborg published a scientific journal entitled Daedalus Hyperboreus , which recorded mechanical and mathematical inventions and discoveries. A remarkable description was that of a flying machine designed a few years ago. In 1724, he was offered a mathematics seat at the University of Uppsala but rejected the proposal, saying that he was mainly involved in geometry, chemistry and metallurgy.
Swedenborg was a great inventor and scientist, in the fields of anatomy and physiology with extensive studies in the 1730s; he even envisioned the idea of a neuron ( nerve cell ), a century before science recognized its importance and function. He had even imagined and described the cerebral cortex and the hierarchical organization of the nervous system.
In the same year he also published a small manuscript entitled de Infinito (about infinity), in which he attempted to explain how the finite relates to infinity and how the soul is connected to the body. This is the first manuscript to address such issues. He knew that this was how he could clash with established theologies as he presented the view that the soul is based on material substances. He also carried out specialized studies of important philosophers of his time, such as John Locke, Christian von Wolff, Gottfried Wilhelm Leibniz, and Descartes, as well as early thinkers such as Plato, Aristotle, Plotinus and Augustine.
Over the course of 25 years, he wrote 14 more works of spiritual nature, most of which were published during his lifetime. One of Swedenborg's lesser-known works has an astonishing claim: The Final Crisis had begun the year before (1757) and was completed by the end of the current year (1758), according to his own testimony. According to his Heavenly Doctrine, the Final Crisis took place not in the natural world but in the World of Spirits , between heaven) and hell, from which everyone goes on their way to paradise or hell. The Crisis happened because the Christian Church had lost its charity and faith, resulting in the loss of spiritual free will that threatened the balance between paradise and hell in everyone's life.
The Heavenly Doctrine also teaches that the Final Judgment was followed by the Second Coming of Jesus Christ, which did not take place with the personal appearance of Christ but with his revelation by the inner spiritual nature of the Word through Swedenborg. That is, Swedenborg claims in the Heavenly Doctrine that Jesus Christ himself revealed to him the teachings of his Second Coming.
Swedenborg regarded his theology as a revelation of true Christian faith, which had worn out over centuries of theology. For this reason he did not regard his written theology but as a record of real experience and himself not a theologian but an empiricist. But he did not consider his teaching philosophical either, since from 1748 onwards he considered the whole branch of philosophy dark for the mind, and blinded man by rejecting faith.
Ελληνική εκδοχή
Ο Emanuel Swedenborg (8 February [O.S. 29 January] 1688 – 29 March 1772) ήταν Σουηδός νευροφυσιολόγος, με σημαντικές έρευνες στην ανατομία και τη φυσιολογία, χριστιανός θεολόγος και μυστικός, επικεφαλής μιας κίνησης με χιλιάδες ακολούθους, η οποία μετά τον θάνατό του πήρε τη μορφή θρησκευτικής εκκλησίας και η οποία συνεχίζει μέχρι σήμερα. Είναι κυρίως γνωστός για το βιβλίο του σχετικά με το μετά θάνατον, Heaven and Hell (1758), όπου παρουσιάζει τη συνέχιση της ζωής των ανθρώπων σε άλλους κόσμους με αιθέρια ή πνευματικά σώματα μαζί με τους αγγέλους στον παράδεισο ή τα πονηρά πνεύματα στην κόλαση.
Από το 1716 ως το 1718, ο Swedenborg εξέδιδε ένα επιστημονικό περιοδικό υπό τον τίτλο Daedalus Hyperboreus (Υπερβόρειος Δαίδαλος), όπου κατέγραφε μηχανικές και μαθηματικές εφευρέσεις και ανακαλύψεις. Μια αξιοσημείωτη περιγραφή ήταν αυτή μιας πτητικής μηχανής που είχε σχεδιάσει πριν λίγα χρόνια. Το 1724, του προσφέρθηκε η έδρα των μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα αλλά απέρριψε την πρόταση, λέγοντας ότι κυρίως είχε ασχοληθεί με γεωμετρία, χημεία και μεταλλουργία.
Ο Swedenborg ήταν σημαντικότατος εφευρέτης και επιστήμων, στους τομείς της ανατομίας και φυσιολογίας με εκτεταμένες μελέτες τη δεκαετία του 1730, προέβλεψε μάλιστα την ιδέα του νευρώνα (neuron), ένα αιώνα προτού η επιστήμη αναγνωρίσει τη σημασία και λειτουργία του νευρικού κυττάρου. Είχε μάλιστα φανταστεί και περιγράψει τον εγκεφαλικό φλοιό και την ιεραρχική οργάνωση του νευρικού συστήματος. Στη δεκαετία του 1730, ο Swedenborg άρχισε να ενδιαφέρεται όλο και περισσότερο γα πνευματικά ζητήματα και ήταν αποφασισμένος να βρει μια θεωρία που να εξηγεί πώς σχετίζεται η ύλη με το πνεύμα. Η επιθυμία του Swedenborg να κατανοήσει την τάξη και τον σκοπό της δημιουργίας τον οδήγησε αρχικά να ερευνήσει τη δομή της ύλης και την ίδια τη διαδικασία της δημιουργίας.
Το 1735, στη Λειψία, εξέδωσε ένα τρίτομο έργο, το Principia, Opera philosophica et mineralis (Αρχές, Φιλοσοφικά και Γεωλογικά Έργα), όπου προσπάθησε να συνδέσει φιλοσοφία και μεταλλουργία. Εκεί περιγράφει και την κοσμολογία του, όπου περιλαμβάνεται και η πρώτη παρουσίαση της νεφελοειδούς υπόθεσης του (nebular hypothesis), όπου προλαβαίνει τον Kant κατά 30 χρόνια. Πρόκειται για την ορθή θεωρία δημιουργίας των πλανητών από νέφη υλικών που προέρχονται από τον κεντρικό ήλιο. Το έργο αυτό είχε κυρίως εκτιμηθεί για τα κεφάλαια του περί της ανάλυσης για τη σύντηξη σιδήρου και χαλκού. Μέσω αυτού του έργου ο Swedenborg απέκτησε διεθνή φήμη. Στο Principia σκιαγράφησε επίσης τη φιλοσοφική του μέθοδο, που ενσωμάτωνε την εμπειρία, τη γεωμετρία (μέσω της οποίας μπορεί να γίνει κατανοητή η εσωτερική τάξη του κόσμου) και τη δύναμη του λόγου.
Την ίδια χρονιά εξέδωσε επίσης ένα μικρό χειρόγραφο με τίτλο de Infinito (περί του απείρου), όπου επεχείρησε να εξηγήσει πώς το πεπερασμένο σχετίζεται με το άπειρο και πώς η ψυχή συνδέεται με το σώμα. Πρόκειται για το πρώτο χειρόγραφο στο οποίο αγγίζει τέτοια ζητήματα. Γνώριζε ότι έτσι μπορούσε να συγκρουστεί με εγκαθιδρυμένες θεολογίες αφού παρουσίαζε την άποψη ότι η ψυχή βασίζεται σε υλικές ουσίες. Επίσης διεξήγαγε ειδικευμένες μελέτες σημαντικών φιλοσόφων του καιρού του, όπως των John Locke, Christian von Wolff, Gottfried Wilhelm Leibniz, και Descartes, αλλά και πρώιμων στοχαστών, όπως ο Πλάτων, ο Αριστοτέλης, ο Πλωτίνος και ο Αυγουστίνος.
Το 1743, στα 55 του, ο Swedenborg ζήτησε άδεια για να ταξιδέψει από τη Σουηδία στο εξωτερικό. Σκοπός του ήταν να μαζέψει υλικό για το έργο του Regnum animale (το Βασίλειο των Ζώων ή Βασίλειο της Ζωής), ένα θέμα πάνω στο οποίο δεν υπήρχαν διαθέσιμα βιβλία στη Σουηδία. Σκοπός του βιβλίου ήταν να εξηγηθεί η ψυχή από ανατομική σκοπιά. Είχε σχεδιάσει μάλιστα την συγγραφή 17 τόμων.
Από το 1747 μέχρι το τέλος της ζωής του μετακινείτο μεταξύ Στοκχόλμης, Ολλανδίας και Λονδίνου. Σε διάστημα 25 ετών, έγραψε ακόμη 14 έργα πνευματικής φύσεως, τα περισσότερα από τα οποία εκδόθηκαν κατά τη διάρκεια της ζωής του. Ένα από τα λιγότερα γνωστά έργα του Swedenborg παρουσιάζει ένα εκπληκτικό ισχυρισμό: η Τελική κρίση είχε ξεκινήσει το προηγούμενο έτος (1757) και ολοκληρωνόταν στο τέλος της τρέχουσας χρονιάς (1758), σύμφωνα με τη δική του μαρτυρία. Σύμφωνα με το Heavenly Doctrine (Ουράνιο Δόγμα), η Τελική Κρίση έλαβε χώρα όχι στον φυσικό κόσμο αλλά στον Κόσμο των Πνευμάτων (World of Spirits), μεταξύ του παραδείσου (heaven) και της κόλασης (hell), από τον οποίο περνούν όλοι στην πορεία τους στον παράδεισο ή την κόλαση. Η Κρίση συνέβη γιατί η χριστιανική Εκκλησία είχε χάσει τη φιλανθρωπία και την πίστη της, με αποτέλεσμα την απώλεια της πνευματικής ελεύθερης βούλησης που απειλούσε την ισορροπία μεταξύ παραδείσου και κόλασης στη ζωή του καθενός.
Το Heavenly Doctrine διδάσκει επίσης ότι η Τελική Κρίση ακολουθήθηκε από την Δευτέρα Παρουσία του Ιησού Χριστού, που δεν έλαβε χώρα με την προσωπική εμφάνιση του Χριστού αλλά με αποκάλυψή του μέσω της εσωτερικής πνευματικής φύσης του Λόγου δια του Swedenborg. Ισχυρίζεται δηλαδή ο Swedenborg στο Heavenly Doctrine ότι ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός του αποκάλυψε τις διδασκαλίες της Δευτέρας Παρουσίας του.
Ο Swedenborg θεωρούσε τη θεολογία του ως αποκάλυψη της αληθινής χριστιανικής πίστης, η οποία είχε φθαρεί κατά τη διάρκεια αιώνων θεολογίας. Για τον λόγο αυτό δεν θεωρούσε τα γραπτά του θεολογία αλλά ως καταγραφή πραγματικών εμπειριών και τον εαυτό του όχι θεολόγο αλλά εμπειριστή. Αλλά δεν θεωρούσε τη διδασκαλία του ούτε φιλοσοφική, καθώς από το 1748 και μετά θεωρεί όλον τον κλάδο της φιλοσοφίας σκότος για τον νου, και ότι τυφλώνει τον άνθρωπο, μέσω της απόρριψης της πίστης.
Τα θεμέλια της θεολογίας του Swedenborg εκτίθενται στην Arcana Cœlestia (Ουράνια Μυστήρια), έργο εκδοθέν σε 8 τόμους στα λατινικά από το 1749 ως το 1756. Σε ένα σημαντικό μέρος του έργου ερμηνεύει τα βιβλικά χωρία της Γενέσεως και της Εξόδου, δίνοντας, όπως λέει, την εσωτερική πνευματική πλευρά των έργων αυτών, όπως έκανε αργότερα και με την Αποκάλυψη του Ιωάννου. Κατά τον Swedenborg, η Βίβλος έχει αλληγορικό νόημα, περιγράφοντας τον μετασχηματισμό του ανθρώπου από υλικό σε πνευματικό ον, που αποκαλεί ως επαναγέννηση ή επαναδημιουργία. Αναφέρει χαρακτηριστικά ότι ο μύθος της δημιουργίας δεν αφορά τη δημιουργία της Γης αλλά την επαναγέννηση του ανθρώπου σε έξι στάδια που αναπαριστάνονται από τις 6 ημέρες της δημιουργίας.
Η ‘πνευματική του αφύπνιση’ ξεκίνησε την 6η Απριλίου 1744, την ημέρα μετά το Πάσχα, κατά την οποία έλαβε την αποκάλυψη ότι έχει επιλεγεί από τον Ιησού Χριστό να γράψει το ‘Ουράνιο Δόγμα’ για την αναμόρφωση του Χριστιανισμού. Σύμφωνα με το Heavenly Doctrine, ο Κύριος άνοιξε τους πνευματικούς οφθαλμούς του Swedenborg έτσι ώστε να μπορεί πλέον να επισκέπτεται ελεύθερα τον παράδεισο και την κόλαση, να συναναστρέφεται με αγγέλους, δαίμονες και άλλα πνεύματα και επίσης έλαβε τη γνώση ότι η Τελική Κρίση συνέβη το 1757. Σύμφωνα με τον Swedenborg, αφήνουμε τον φυσικό κόσμο άπαξ, αλλά στη συνέχεια περνάμε μέσα από πολλές ζωές στον πνευματικό κόσμο – μια υβριδική πίστη χριστιανισμού και της ιδέας της μετενσάρκωσης.
Η Νέα Εκκλησία (New Church), μια θρησκευτική κίνηση που περιλαμβάνει διάφορα ιστορικά συνδεδεμένα χριστιανικά δόγματα, σέβεται τα γραπτά του Swedenborg ως αποκάλυψη. Η κίνηση αυτή που υπάρχει ακόμη ιδρύθηκε πάνω στην πίστη ότι ο θεός εξήγησε το πνευματικό νόημα της Βίβλου στον Swedenborg, για να αποκαλύψει την αλήθεια της Δευτέρας Παρουσίας του Ιησού Χριστού. Η Νέα Εκκλησία έχει δυο ουσιώδη δόγματα: Το πρώτο είναι ότι ένας θεός πρέπει να λατρεύεται στο ένα και μόνο πρόσωπο, τον Ιησού και το δεύτερο είναι η υποχρέωση να ζει κάποιος σύμφωνα με τις εντολές του.
Τα πιστεύω της Νέας Εκκλησίας που ανάγονται στον Swedenborg έχουν ως εξής:
Πριν τη δημιουργία του κόσμου δεν υπήρχε Τριάδα, αλλά μετά την ενσάρκωση του θεού, εμφανίζεται η τριάδα σώματος, ψυχής και πνεύματος στον κάθε άνθρωπο και ως αγία τριάδα στον Ιησού. Το δόγμα του ενός θεού ως ενός προσώπου διακρίνει την Νέα Εκκλησία από τις άλλες χριστιανικές εκκλησίες, οι περισσότερες από τις οποίες ορίζουν την τριάδα ως τρία αιώνια πρόσωπα. Η Νέα Εκκλησία βλέπει τον τριαδισμό (trinitarianism) ως παράλογο: "Μια Τριάδα Θείων Αυτές οι ιδέες δεν μπορούν να συμβιβαστούν με την ομολογία του ενός Θεού".
Σύμφωνα με τον Swedenborg, ο Θεός ως Πατήρ είναι το εσωτερικό θείον που εκδηλώνεται σε ανθρώπινη μορφή ως Υιός. Στην Κυριακή Προσευχή: ‘Πάτερ ημών ο εν τοις Ουρανοίς, αγιασθήτω το όνομά σου’, το όνομα είναι ο θεός που μπορεί να λατρέψει και να προσεγγίσει ο άνθρωπος, δηλαδή ο Υιός.
